Δευτέρα 11 Μαΐου 2015

KS Thesis: Κάποιες θέσεις γιὰ τὴ νέα γραμματοσειρὰ τῆς Ἀναγραφῆς


Στρατηγὸς Μακρυγιάννης, Ἀλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Φώτης Κόντογλου, Γιῶργος Σεφέρης, Μάρκ Τουέϊν, Ἄννα Ἀχμάτοβα, Μηνᾶς Δημάκης. Ἡ Ἱστορία, ἡ Πίστη, ἡ Ζωή, μὲ ἐλπίδα ἢ καὶ χωρίς.
Παραμυθία μὲ ἀρχὴ καὶ τέλος, μὲ ξόμπλια καὶ ἀρώματα, μὲ τριγμοὺς κι ἀπελπισία… Μᾶς ἀρέσει νὰ ἀγαπᾶμε αὐτοὺς μᾶς λένε τὴν ἀλήθεια μὲ παραβολές. Παραβολικὲς ἀλήθειες σὲ μιὰ σκληρὴ μὰ ὄμορφη ζωή. Ποὺ ἑνίοτε στολίζεται, γιὰ νὰ μᾶς πεῖ αὐτὸ ποὺ θέλει, μὲ ροῦχο γιορτινό, σχολιανό.
Κείμενα παραβολικά καὶ ἀντικείμενα ἀπέναντι σὲ μιὰ σκληρὴ μὰ ὄμορφη πραγματικότητα. Αὐτὸ θέλουμε, αὐτὸ ἐπιχειροῦμε νὰ ἀφήσουμε σὰν ἴχνος στὸ ἀπέραντο.
Ἡ KS Thesis ξεκίνησε σὰ μιὰ ὑπόσχεση ποὺ ἔπρεπε νὰ ἐκπληρωθεῖ. Ὅταν πρωτοσχεδίασα τὴ Μπουλετέ, ὑποσχέθηκα πὼς θὰ ἀκολουθοῦσε μιὰ ἐκδοχή της πιὸ κοντὰ στὸ πρωτότυπο, σὲ κάποιον κοντινὸ ἢ μακρινὸ μέλλοντα. Σκέφτηκα πὼς θὰ ἦταν ἰδανικὸ νὰ χωρέσουν κάτω ἀπὸ τὴν ἴδια «σκέπη» ὅλες αὐτὲς οἱ μορφές. Μιὰ «θέση» καὶ γιὰ τὸν Στρατηγό, καὶ τὀν Ἀλέξανδρο, ἀλλὰ καὶ τὴν Ἄννα…

Ἡ «Θέσις» εἶναι μιὰ εντελώς διαφορετικὴ προσπάθεια. Τὸ πρωτότυπο κείμενο ἀκολουθεῖται πολύ πιστότερα, ὅμως ἐκ τῶν πραγμάτων, ἔγιναν τροποποιήσεις γιὰ νὰ κάνουν τὸ κείμενο κατάλληλο γιὰ ἀνάγνωση καὶ τυπογραφικὴ χρήση. Τὸ πρωτότυπο Εὐαγγελιστάριο φυλάσσεται στὸ Μουσεῖο Λογοτεχνίας, στὸ Ἰάσιο τῆς Ρουμανίας, καὶ χρονολογεῖται κυρίως κατὰ τὸν 14 αἰώνα.

Ὁ συγκεκριμένος τύπος γραφῆς Μπουλετὲ εἶναι ἐξαιρετικὰ καθαρὸς καὶ διαθέτει ἁρμονία στὴ γεωμετρία τῶν χαρακτήρων, ἡ ὁποία εἶναι συνήθως ἀκριβὴς κατὰ τὴν ἐπανάληψή. Τὸ γράμμα εἶναι σχετικὰ ἰσόπαχο, μὲ τὶς ἀπαραίτητες ἀπολήξεις στὸ σταμάτημα ἢ τὴν ἀλλαγὴ κατεύθυνσης τῆς πένας. Αὐτὸ ὅμως ποὺ ἔχει μεγάλη καλλιτεχνικὴ καὶ αἰσθητική ἀξία εἶναι ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ὁ βυζαντινὸς καλλιγράφος χειρίζεται τὴν πολυπλοκότητα τοῦ κειμένου. Οἱ χαρακτῆρες χρησιμοποιοῦνται σὲ μιὰ εὑρεία μορφολογικὴ κλίμακα ἀνάλογα μὲ τὰ γράμματα ποὺ προηγοῦνται ἢ ἀκολουθοῦν, δίνοντας ἔτσι στό κείμενο μιὰ εἰκόνα ζωντανὴς «κίνησης». Ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικὸ αὐτοῦ τοῦ τύπου γραφῆς εἶναι ἡ μεγάλη ποικιλία συμπλεγμάτων, ἀλλὰ καὶ οἱ ἐνδιαφέρουσες συντομεύσεις ποὺ χρησιμοποιοῦνται γιὰ συγκεκριμένες λέξεις.

Ἡ Θέσις εἶναι μιὰ οἰκογένεια χωρὶς πολλὰ παιδιὰ –μιὰ πλάγια ἐκδοχὴ μοναχά, ἐπιπλέον–, ἀλλὰ μὲ πάρα πολλὰ πρόσωπα. Πολυεπίπεδη καὶ πολυπρόσωπη, σχεδιάστηκε μὲ ἀπώτερο στόχο νὰ γίνει μιὰ «ὑφολογικὴ ὀμπρέλλα» κειμένου. Περιλαμβάνει κεφαλαία καὶ ἀριθμοὺς τὰ ὁποῖα δὲν ὑπῆρχαν στὸ πρωτότυπο χειρόγραφο, καὶ φυσικά, λατινικὰ καὶ κυριλλικὰ ποὺ σχεδιάσθηκαν ἀπὸ τὴν ἀρχή.

Τεχνικὰ
Τὰ χαρακτηριστικὰ OpenType δίνουν τὴ δυνατότητα στὸν χρήστη νὰ εἰσάγει, σὲ πραγματικὸ χρόνο, μέσα στὸ κείμενο ἄνω τῶν 1100 συνδυασμῶν γραμμάτων (συμπλεγμάτων), ἀνάλογα μὲ τὸν προγραμματισμὸ ποὺ ἔχει γίνει. Ἔτσι, μπορεῖ νὰ εἰσάγει συνδυασμοὺς δύο, τριῶν, τεσσάρων ἢ ἀκόμα καὶ πέντε χαρακτήρων μὲ τὴ μορφὴ συμπλέγματος, γεγονὸς ποὺ δίνει στὸ κείμενο μιὰ ἔντονη καλλιγραφικὴ ὑφὴ καὶ ἄρωμα. Δίνεται, ἔτσι, ἡ δυνατότητα εἰσαγωγῆς πολλαπλῶν τύπων τοῦ ἰδίου χαρακτῆρα, χαρίζοντας μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ μιὰ ἀπαράμιλλη τυπογραφικὴ αἰσθητική.

Τὰ περισσότερα προγράμματα ποὺ ὑποστηρίζουν τὰ χαρακτηριστικὰ OpenType, δίνουν στὸ χρήστη τὴ δυνατότητα νὰ ἐλέγξει κατὰ βούληση τὴ χρήση αὐτῶν τῶν συνδυασμῶν. Ὑπάρχει, ὅμως, καὶ ἡ δυνατότητα προσωποποιημένης κωδικοποίησης τῶν συμπλεγμάτων, ἔτσι ὥστε ὁ χρήστης νὰ ἐπιλέγει ὁ ἴδιος, μετὰ ἀπὸ προσωπικὴ χρήση καὶ μελέτη, ποιὰ ἀπὸ αὐτὰ ἐπιθυμεῖ νὰ χρησιμοποιεῖ καὶ ποιὰ ὄχι.

Οἱ παραπάνω δυνατότητες ὑποστηρίζονται –μεταξὺ ἄλλων– ἀπὸ τὰ προγράμματα σελιδοποίησης InDesign καὶ QuarkXPress, τὰ προγράμματα σχεδίασης Illustrator καὶ CorelDraw! καὶ φυσικὰ τὸ Microsoft Word, μετὰ καὶ τὴν ἔκδοση 2010.

Ἡ KS Thesis κυκλοφορεῖ τὸν Ἰούνιο.

Θὰ ὑποστηρίζει τὸ ἑλληνικὸ μονοτονικὸ καὶ πολυτονικὸ σύστημα, καθὼς ἐπίσης καὶ τὸ λατινικὸ καὶ κυριλλικὸ ἀλφάβητο. Θὰ συνοδεύεται ἀπὸ τὴ γραμματοσειρὰ διακοσμητικῶν σχεδίων KS Deco.